Zespół przyrodniczo-krajobrazowy "Żabie Doły"
Utworzony na mocy rozporządzenia Nr 23/97 Wojewody Katowickiego z dnia 6 lutego 1997r. zespół zajmuje obszar około 226,24 ha, który obejmuje nieużytki, grunty rolne, zbiorniki wodne i hałdy usytuowane na pograniczu Bytomia (44,48 ha) i Chorzowa (181,76 ha). Pierwotny krajobraz na obszarze Żabich Dołów został prawie całkowicie zmieniony przez działalność człowieka. Występujące w podłożu skały triasowe wykształciły się w postaci dolomitów i wapieni, które zalegają na głębokość 50-100 metrów.
Dolomity, ze względu na występowanie w nich rud cynku i ołowiu, już od XII w. były przedmiotem działalności górniczej. Opuszczone wyrobiska ulegały zawałom, co doprowadzało do tworzenia się niecek, lejów i zapadlisk. W obniżonych częściach terenu stopniowo powstawały zalewiska, stawy i podmokłe obszary.
Procesom tym sprzyjało dodatkowo wydobycie węgla kamiennego. Największy zbiornik w północnej części Żabich Dołów utworzono w celu zgromadzenia wody na potrzeby powstałej w latach dwudziestych XX w. kopalni rud cynku i ołowiu. W przeciągu 70 lat pracy tej kopalni na osadnikach powstały hałdy o sporym wyniesieniu. Większość pozostałych zbiorników powstała w latach pięćdziesiątych XX w. Przez szereg lat następowało zapadanie się gruntu oraz wypełnianie wodą niecek osiadania i zarastanie ich roślinnością wodną.
Roślinność porastająca zbiorniki wodne składa się głównie z trzciny pospolitej. Spośród roślin wodnych i bagiennych na uwagę zasługują: rzęsa wodna, mozga, turzyce. Obszar zespołu zalicza się do grupy terenów ornitologicznie cennych. Występuje tu około 129 gatunków ptaków, w tym 76 gatunków lęgowych. Nagromadzenie roślinności z wielu lat, doprowadziło do utworzenia się wyjątkowo dogodnych miejsc do gniazdowania ptaków wodno-błotnych; w tym wielu gatunków nielicznych w skali Śląska, takich jak: bąk, bączek, płaskonos, cyraneczka, cyranka, podgorzałka, pustułka, kuropatwa, krwawodziób, pójdźka, brzegówka, pokląskwa. Niektóre w ostatnich latach przestały się gnieździć na tym terenie (cyranka, cyraneczka i podgorzałka), jednak bączek i krwawodziób występują tutaj nadal.
W Żabich Dołach zaobserwowano również sporo gatunków ptaków przelotnych; m.in. takich jak: nur czarnoszyi, perkoz rogaty, uhla, płatkonóg szydłodzioby, mewa żółtonoga, podróżniczek i wąsatka. W ciągu roku kolejno można na tych terenach spotkać również kaczkę krzyżówkę, łyskę, sieweczkę rzeczną, płaskonosa, potrzosa, strzyżyka, sikorę bogatkę, łabędzia niemego, remiza, kokoszkę wodną, bekasa kszyka, perkoza, pliszkę żółtą, kukułkę i wiele innych gatunków.
Na terenie Żabich Dołów zarejestrowano aż 251 gatunków roślin naczyniowych, co świadczy o bardzo dużym zróżnicowaniu siedlisk i możliwości osiedlenia się gatunków roślin o odmiennych wymaganiach ekologicznych. Hałdy porośnięte niską roślinnością tworzą specyficzną strukturę przyrodniczą. Występują tutaj rośliny wodne i bagienne oraz łąkowe i motylkowymi. Sadzono też drzewa i krzewy, wśród których najliczniej reprezentowane są wierzby i topole.
Sprzyjające warunki do rozwoju znalazły tutaj rośliny chronione: rokitnik zwyczajny i centuria pospolita. Wśród roślin można spotkać również m.in. takie gatunki, jak: robinia, osika, brzoza, jawor, jarząb, bez czarny, krwawnik pospolity, nawłoć kanadyjska, nostrzyk biały, śmiałek darniowy, wiechlina, macierzanka, podbiał pospolity, chaber drakiewnik, zagorzałek późny, tojeść pospolity, dereń rozłogowy, bluszczyk kurdybanek, glistnik jaskółcze ziele, rdest ostrokończysty, karbieniec pospolity, uczep amerykański, żmijowiec pospolity i pałka wąskolistna. Ssaki na tym terenie reprezentują gatunki owadożerne (jeż wschodni, kret, ryjówka aksamitna, rzęsorek rzeczek), gryzonie (m.in. chomik europejski, piżmak, nornik zwyczajny, mysz polna, szczur wędrowny) i drapieżne (m.in. kuna domowa, tchórz zwyczajny, łasica ). Nad brzegami zbiorników często spotykamy różne gatunki owadów, których rozwój związany jest ze środowiskiem wodnym.
